Σε άρθρο του το Σάββατο (03/12) ο βρετανικός Guardian αποκαλύπτει ότι «ανώτεροι Έλληνες αξιωματούχοι έχουν πραγματοποιήσει “προκαταρκτικές” συνομιλίες με το Βρετανικό Μουσείο σε κάτι που θα μπορούσε να ισοδυναμεί με τεκτονική αλλαγή στην επίλυση της μακροβιότερης πολιτιστικής διαμάχης στον κόσμο: τον επαναπατρισμό των Μαρμάρων του Παρθενώνα του 5ου αιώνα π.Χ. στην Αθήνα».
Σύμφωνα με άρθρο που υπογράφει η δημοσιογράφος Έλενα Σμιθ, αναφέρεται ότι οι αποκαλύψεις σχετικά με τις διαπραγματεύσεις έγιναν για πρώτη φορά το Σάββατο από την εφημερίδα «Τα Νέα», τα οποία ανέφεραν ότι αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, είχαν συναντηθεί με τον Τζορτζ Όσμπορν, τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου, σε ξενοδοχείο πέντε αστέρων στο Λονδίνο μόλις τη Δευτέρα (28/11).
Όπως τονίζει ο Guardian, επικαλούμενος πηγές από την Αθήνα, η εν λόγω έκθεση, η οποία περιγράφει λεπτομερώς το πού διεξήχθησαν οι συνομιλίες, περιγράφεται ως «όχι μόνον αξιόπιστη αλλά και πολύ συναρπαστική».
Η είδηση ήρθε πέντε ημέρες αφότου ο Κυριάκος Μητσοτάκης Μητσοτάκηςδήλωσε σε ακροατήριο στο London School of Economics ότι αισθάνεται ότι υπάρχει πρόοδος στο θέμα και ότι είναι δυνατή μια λύση για όλους.
«Είδαμε πρόοδο», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος έχει θέσει ως πολιτιστική προτεραιότητα την επανένωση των κλασικών αγαλμάτων με τα γλυπτά που έχουν παραμείνει στην Αθήνα. «Αισθάνομαι μια δυναμική», πρόσθεσε ο ίδιος.
Η διαμάχη για τα μάρμαρα -που αφαιρέθηκαν υπό αμφιλεγόμενες συνθήκες από τον λόρδο Έλγιν, ο οποίος ήταν τότε πρεσβευτής στην Οθωμανική αυτοκρατορία, μέρος της οποίας ήταν τότε η σημερινή Ελλάδα- μαίνεται για περισσότερα από 200 χρόνια.
Το Βρετανικό Μουσείο απέκτησε τις αρχαιότητες, οι οποίες περιλαμβάνουν 75 μέτρα από την αρχική ζωφόρο του Παρθενώνα μήκους 160 μέτρων, το 1816, όταν, χρεοκοπημένος, απελπισμένος και βασανισμένος από σύφιλη, ο διπλωμάτης αναγκάστηκε να τις αποχωριστεί.
Ο Έλγιν, ο οποίος αρχικά ήλπιζε να στολίσει με τους θησαυρούς από τον Παρθενώνα το σκωτσέζικο κτήμα του, υποστήριξε ότι είχε λάβει «φιρμάν» από τις οθωμανικές αρχές που επέτρεπε στους πράκτορές του στην Αθήνα να αποσυναρμολογήσουν τα κομμάτια. Έκτοτε έχει αποκαλυφθεί ότι μεγάλο μέρος του αγάλματος αποκολλήθηκε βίαια, με πλάκες που βρίσκονται τώρα στην κατοχή του Βρετανικού Μουσείου να έχουν κοπεί από το μνημείο με τη χρήση πριονιών.
Η εφημερίδα «Τα Νέα» ανέφερε ότι η πρώτη από πολλές παρασκηνιακές συναντήσεις είχε πραγματοποιηθεί στο Λονδίνο μεταξύ του Όσμπορν και του Μητσοτάκη το 2021, όταν ο Έλληνας πρωθυπουργός έκανε τα μάρμαρα το επίκεντρο των συνομιλιών στην Ντάουνινγκ Στριτ με τον τότε ομόλογό του Μπόρις Τζόνσον.
Στη συνέχεια, ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας είχε ακολουθήσει περαιτέρω συζητήσεις, συναντώντας τον κ. Γεραπετρίτη και τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδιαστο Λονδίνο.
«Τουλάχιστον δύο από αυτές τις συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν στην κατοικία του Έλληνα πρέσβη στο Μέιφερ. Μια άλλη πραγματοποιήθηκε μόλις αυτή την εβδομάδα σε ξενοδοχείο στο Νάιτσμπριτζ», έγραψε ο ανταποκριτής της εφημερίδας στο Λονδίνο, Γιάννης Ανδριτσόπουλος.
«Οι συζητήσεις κρατήθηκαν μακριά από τη δημοσιότητα. Ο πρόεδρος του μεγαλύτερου μουσείου του Λονδίνου επισκέφθηκε για πρώτη φορά την κατοικία του [Έλληνα] πρέσβη, στην 51 Upper Brook Street, στα μέσα Νοεμβρίου του 2021, για να πραγματοποιήσει “διερευνητικές συνομιλίες” με τον Μητσοτάκη σχετικά με την τύχη των γλυπτών ηλικίας 2.500 ετών».
Οι διαπραγματεύσεις, όπως αναφέρεται, εξελίχθηκαν περαιτέρω αυτή την εβδομάδα, όταν ο Όσμπορν επισκέφθηκε το ξενοδοχείο Berkeley στο Knightsbridge για να συναντήσει τον Έλληνα πρωθυπουργό «ένα χρόνο μετά την πρώτη μυστική συνάντησή τους».
Σύμφωνα, πάντα, με τον Guardian, καθώς η ρητορική έχει ενταθεί, οι ακτιβιστές, υποστηριζόμενοι από την αυξανόμενη υποστήριξη των Βρετανών για την επιστροφή τους, έχουν ασκήσει πίεση στο κορυφαίο πολιτιστικό ίδρυμα του Λονδίνου να αλλάξει τη στάση του.
«Οι έξυπνοι πολιτικοί ακούν τους ανθρώπους τους», δήλωσε ο Νίκος Σταμπολίδης, ο Έλληνας ακαδημαϊκός που διευθύνει το Μουσείο της Ακρόπολης.