Με αφορμή και το πρόσφατο τραγικό περιστατικό το οποίο έχει συγκλονίσει όλη την Ελλάδα, όπου πατέρας στην Άρτα ξέχασε το βρέφος του στο ΙΧ και έχασε την ζωή του. Θα εξετάσουμε ένα σύνδρομο γνωστό και ως Σύνδρομο ξεχασμένου μωρού. Ακόμη και οι πιο προσεκτικοί γονείς μπορεί να κάνουν ένα μοιραίο λάθος.
Το ερώτημα φαίνεται ακατανόητο. Πώς θα μπορούσε ένας γονέας να ξεχάσει ότι το ίδιο του το παιδί ήταν ποτέ μέσα στο αυτοκίνητό του;
Ο David Diamond, καθηγητής ψυχολογίας, μοριακής φαρμακολογίας και φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα, δήλωσε στο ABC News ότι επιστημονικές μελέτες του εγκεφάλου αποδεικνύουν ότι το σύνδρομο του ξεχασμένου μωρού όντως υπάρχει.
“Είναι όταν ο γονέας χάνει εντελώς την επίγνωση ότι το παιδί βρίσκεται μέσα στο αυτοκίνητο”, δήλωσε ο Diamond. “Είναι το σύστημα συνήθειας του εγκεφάλου μας. Σας επιτρέπει να κάνετε πράγματα χωρίς να τα σκέφτεστε. Αυτό το σχέδιο που έχουμε για να σταματήσουμε μια συνήθεια φαίνεται να καταστέλλεται. Χάνουμε την επίγνωση του σχεδίου μας να διακόψουμε αυτή τη συνήθεια. Αυτά τα διαφορετικά συστήματα του εγκεφάλου στην πραγματικότητα ανταγωνίζονται το ένα το άλλο”.
Ο Diamond μελετά το Σύνδρομο του Ξεχασμένου Μωρού από το 2004. Έχει χρησιμεύσει ως πραγματογνώμονας όταν γονείς αντιμετωπίζουν κατηγορίες για ανθρωποκτονία, φόνο ή έκθεση σε κίνδυνο του παιδιού σε θάνατο από θερμοπληξία με παιδικό όχημα.
Με βάση την έρευνα του Diamond, έχει αναπτύξει μια υπόθεση σχετικά με το πώς συμβαίνουν οι τραγωδίες σε θερμά αυτοκίνητα.
Ο Diamond εξήγησε ότι όταν υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ του “συστήματος μνήμης συνήθειας” και του “συστήματος μελλοντικής μνήμης” του εγκεφάλου και το σύστημα μνήμης συνήθειας παίρνει την υπεροχή, τότε μπορεί να συμβεί το σύνδρομο του ξεχασμένου μωρού.
Το Σύνδρομο Ξεχασμένου Μωρού ορίζεται ως η αποτυχία να θυμηθεί κανείς ότι ένα παιδί βρίσκεται στο αυτοκίνητό του.
Όταν γονείς οδηγούν στη δουλειά τους και ξεχνούν να αφήσουν τα παιδιά τους στον παιδικό σταθμό, αυτό συμβαίνει συνήθως επειδή αυτό δεν είναι μέρος της καθημερινής τους ρουτίνας, δήλωσε ο Diamond. Έτσι, οι γονείς πρέπει να ασκήσουν το σύστημα της προοπτικής μνήμης τους για να σχεδιάσουν και να εκτελέσουν την παράδοση του παιδιού στον παιδικό σταθμό.
Υπό συνθήκες στέρησης ύπνου ή άγχους, ο Diamond δήλωσε ότι οι γονείς μπορούν να προεπιλέξουν επαναλαμβανόμενες ενέργειες. Για παράδειγμα, μια συνηθισμένη διαδρομή από το σπίτι στη δουλειά, αντί για το σπίτι στον παιδικό σταθμό, εκτελείται αυτόματα, εξήγησε.
“Κατά κάποιο τρόπο μπαίνετε σε κατάσταση αυτόματου πιλότου”, δήλωσε ο Diamond. “Παρεμβαίνει στο σύστημα της μελλοντικής μας μνήμης και μας κάνει πιο πιθανό να κάνουμε κάτι από συνήθεια. Υπάρχει ένας κοινός παράγοντας στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις – όταν έχετε απώλεια ύπνου και άγχος, γνωρίζουμε ότι στοχεύει ειδικά το σύστημα της μελλοντικής μνήμης. Είναι σαν να ξεχνάτε ένα φλιτζάνι καφέ στην ταράτσα. Έχετε κάθε πρόθεση να τον φέρετε μέσα, αλλά δεν το κάνετε. Δεν είναι ότι ευτελίζω τη ζωή ενός παιδιού. Απλώς κάνω μια παρατήρηση ότι υπάρχουν καλοί, προσεκτικοί, αγαπημένοι γονείς που χάνουν την επίγνωση ότι το παιδί τους είναι στο αυτοκίνητο. Ως επιστήμονας, προσπαθώ να καταλάβω πώς συμβαίνει αυτό”.
Για την Kristie Reeves, η 25η Μαΐου 2011 ήταν μια συνηθισμένη μέρα στο σπίτι της, εκτός από το μωρό που κοιμόταν παραπάνω.
Ο σύζυγός της, Brett Cavaliero, πήγαινε την ενός έτους κόρη του, Sophia Rayne “Ray Ray” Cavaliero, στον παιδικό σταθμό, ενώ η σύζυγός του, Reeves, προετοιμαζόταν για μια τηλεδιάσκεψη στο σπίτι.
Όμως η μέρα θα κατέληγε σε τραγωδία – μια τραγωδία που επαναλαμβάνεται συνεχώς στο μυαλό της Reeves καθώς θυμάται το ατύχημα που στέρησε τη ζωή του παιδιού της λίγο μετά τα πρώτα του γενέθλια.
“Λέω στους ανθρώπους ότι ήταν η αδελφή ψυχή μου”, δήλωσε η Reeves, από το Austin του Texas, για την κόρη της. “Ξέρω ότι ακούγεται τόσο κλισέ, αλλά ήταν πραγματικά το τέλειο παιδί. Θυμάμαι να ρωτάω τους παιδιάτρους, ‘Υποτίθεται ότι είναι τόσο εύκολο;’. Ήταν πολύ ευέξαπτη, πολύ ισορροπημένη.
“Ο σύζυγός μου δεν ήξερε ποτέ ότι ήθελε να κάνει παιδιά”, συνέχισε. “Είχε πολύ άγχος για το αν θα γινόταν μπαμπάς, αλλά αφού αποκτήσαμε τον Ρέι, είπε: ‘Πότε μπορούμε να κάνουμε άλλο ένα;'”.
Μετά το ξύπνημα στις 9:43 π.μ., η Reeves είπε ότι τάισε την Ray Ray και την ετοίμασε για τον παιδικό σταθμό.
“Πήγα στο φορτηγό όπως θα έκανα συνήθως, την έβαλα στο κάθισμα του αυτοκινήτου και της έδωσα ένα φιλί”, θυμήθηκε η Reeves. “Τους είπα ότι τους αγαπώ. Της έδωσα ένα φιλί και έδωσα και στον [σύζυγό μου] ένα φιλί. Κατέβηκε το δρόμο και υπέθεσα ότι θα ήταν μια κανονική μέρα. Ξεκίνησε χαοτικά, αλλά κατά τα άλλα κανονικά”.
Η Reeves τους αποχαιρέτησε και επέστρεψε στο σπίτι όπου άρχισε να πακετάρει για ένα επερχόμενο επαγγελματικό ταξίδι. Αργότερα θα οδηγούσε για να πάρει τον σύζυγό της Brett από το γραφείο του για ένα ραντεβού για μεσημεριανό γεύμα – κάτι που το ζευγάρι έκανε κάθε φορά που η Reeves ταξίδευε για επαγγελματικούς λόγους, είπε.
Στη 1:15 μ.μ., η Reeves συναντήθηκε με τον σύζυγό της.
“Μιλούσαμε για το πόσο όμορφη ήταν [η Ρέι Ρέι] εκείνη την ημέρα και πόσο ενθουσιασμένη θα ήταν η δασκάλα της που θα την έβλεπε”, είπε η Ριβς. “Μόλις μετακόμισε στην τάξη με τις κάμπιες του 1 έτους. Ήταν τροπική μέρα, το θέμα της τάξης. Φορούσε το φόρεμα που της χάρισε η δασκάλα της για τα γενέθλιά της”.
Εν μέσω της συζήτησης του ζευγαριού, ο Reeves μπήκε στο πάρκινγκ ενός εστιατορίου. Είπε ότι είχε παρατηρήσει πόσο ήσυχος έγινε ο σύζυγός της όταν άρχισαν να μιλούν για την κόρη τους.
“Δεν πρόλαβα καν να σβήσω το αυτοκίνητο και μου είπε: ‘Απλά πήγαινε πίσω στο γραφείο. Σε παρακαλώ, πήγαινε αμέσως πίσω στο γραφείο”. θυμήθηκε η Reeves. “Νόμιζα ότι είχε ξεχάσει κάτι και είπα: ‘Εντάξει, ό,τι πεις’. Έστριψα το αυτοκίνητο γύρισα έφτασα στο κόκκινο φανάρι και μου είπε: ‘Πέρνα το φανάρι'”.
“Τον ρώτησα: ‘Τι συμβαίνει;’ και τότε μου είπε: ‘Δεν θυμάμαι να έχω αφήσει τον Ρέι Ρέι στον παιδικό σταθμό σήμερα το πρωί'”.
Πανικόβλητη, η Reeves είπε ότι “πάτησε γκάζι” στο αυτοκίνητό της – περνώντας τα φανάρια, οδηγώντας στο πεζοδρόμιο και ακόμη και με λάθος κατεύθυνση στη ράμπα εξόδου, προκειμένου να επιστρέψει στο γραφείο του Cavaliero. Καθ’ οδόν, το ζευγάρι τηλεφώνησε στον παιδικό σταθμό του Ρέι Ρέι, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι το παιδί δεν ήταν στο μάθημα.
Η Reeves είπε ότι ο σύζυγός της τηλεφώνησε στον διευθυντή του γραφείου του, από τον οποίο ζητήθηκε να ελέγξει το φορτηγό του. Η Reeves κάλεσε το 9-1-1
Η Ρέι Ρέι, ο οποίος είχε ξεχαστεί στο πίσω κάθισμα, είχε αφαιρεθεί από το φορτηγό και δεν ανταποκρινόταν.
Η θερμοκρασία ήταν 35 βαθμοί εκείνη την ημέρα. Η Ray Ray είχε μείνει στο φορτηγό από τις 10:30 π.μ. μέχρι περίπου τη 1:27 μ.μ. σύμφωνα με τα τηλεφωνικά αρχεία, δήλωσε ο Reeves.
“Θυμάμαι μόνο να φωνάζω στην κυρία [9-1-1] ότι τα χείλη της ήταν μωβ”, είπε ο Reeves. “Μπορείτε να με ακούσετε στο τηλεφώνημα στο 166 να λέω, ‘Γρήγορα! Είναι απλά ένα μωρό. Άκουσα την κλήση του 9-1-1 και μπορείτε να με ακούσετε να βγάζω αυτή την απόκοσμη κραυγή που βγήκε από το σώμα μου. Ήταν ο ήχος του τρόμου όταν την έβλεπα για πρώτη φορά”.
Η Reeves είπε ότι προσπάθησε να κάνει καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση στην Ray Ray μέχρι να φτάσει το ασθενοφόρο 13 λεπτά αργότερα. Μια ομάδα εργάστηκε πάνω της για 40 λεπτά πριν τη μεταφέρει σε τοπικό νοσοκομείο για παιδιά. Οι γιατροί προσπάθησαν ανεπιτυχώς να ανοίξουν τρεις φορές τον αεραγωγό. Την τέταρτη φορά, η Ray Ray διασωληνώθηκε, αλλά ήταν πολύ αργά, δήλωσε η Reeves.
Μία ώρα και 19 λεπτά μετά την πρώτη κλήση του 166, η Ρέι Ρέι κηρύχθηκε νεκρή από θερμοπληξία. Ήταν ένα από τα 33 παιδιά που θα πέθαιναν εκείνη τη χρονιά από θάνατο σε θερμό αυτοκίνητο, σύμφωνα με το Τμήμα Μετεωρολογίας και Κλιματικής Επιστήμης του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Σαν Χοσέ.
“Όταν μου ανακοίνωσαν την ώρα θανάτου ένιωσα σαν να έφυγε η ψυχή μου από το σώμα μου”, είπε κλαίγοντας ο Reeves. “Ένιωσα σαν να κοιτούσα από το ταβάνι του δωματίου όλα όσα συνέβαιναν. Ήταν σαν να παρακολουθούσα μια πολύ κακή ταινία, αλλά τότε, δεν ήταν μια ταινία – ήταν πλέον η ζωή μου”.
Ενώ η Ray Ray βρισκόταν στο νοσοκομείο, ο Brett Cavaliero είχε συλληφθεί μέσα στο γραφείο του από την αστυνομία του Austin για ανάκριση.
“Δεν πρόλαβε ποτέ να την αποχαιρετήσει πριν την κλείσουν”, δήλωσε ο Reeves. “Έφτασε στο νοσοκομείο γύρω στις 3:30 με 4:00 μ.μ. Στην πραγματικότητα κατέρρευσε και έχασε κατά κάποιο τρόπο το μυαλό του. Έπρεπε να του δώσουν φάρμακα εκεί και να τον ηρεμήσουν”.
Η Reeves ανακρίθηκε στο νοσοκομείο τόσο από την αστυνομία όσο και από την Υπηρεσία Προστασίας του Παιδιού,. Τελικά, το τμήμα ανθρωποκτονιών του αστυνομικού τμήματος του Όστιν και ο εισαγγελέας της κομητείας Τράβις διερεύνησαν την υπόθεση. Στις 17 Αυγούστου, η υπόθεση παρουσιάστηκε στο σώμα ενόρκων. Ο εισαγγελέας και ο ντετέκτιβ ανθρωποκτονιών συνέστησαν να μην απαγγελθούν κατηγορίες στον Καβαλιέρο με βάση τα στοιχεία της έρευνας.
Παρά το γεγονός ότι ο Cavaliero ήταν εκείνος που ξέχασε τη Ray Ray στο όχημα, οδηγώντας τελικά στο θάνατό της, η Reeves δήλωσε ότι δεν τρέφει κανένα κακό συναίσθημα προς τον σύζυγό της.
“Αμέσως συνειδητοποίησα ότι ήταν ένα ατύχημα, το οποίο θα μπορούσα εξίσου εύκολα να είχα κάνει εγώ”, δήλωσε η Reeves. “Στα χρόνια που πέρασαν από τότε, ναι, αισθάνομαι μια μικρή δυσαρέσκεια, όχι λόγω του ατυχήματος, αλλά επειδή οι παράπλευρες απώλειες που προκαλεί το μετατραυματικό στρες είναι πολύ απογοητευτικές, σπαρακτικές, εξουθενωτικές μερικές φορές. Κατέστρεψε ολόκληρο τον κόσμο μας, συμπεριλαμβανομένων των εργασιών μας, των οικονομικών μας, των σχέσεων με την οικογένεια και της απώλειας φιλικών σχέσεων. Έχω επίσης μετατραυματικό στρες και τα ερεθίσματά μου κορυφώνονται κατά τη διάρκεια του Μαΐου κάθε χρόνο, λόγω της ημέρας της μητέρας, των γενεθλίων της και στη συνέχεια της ημέρας του αγγέλου της, μαζί με την έναρξη της περιόδου αιχμής της θερμοπληξίας. Ναι, τρέφω δυσαρέσκεια, αν και μόνο για την ισόβια ποινή της μετατραυματικής διαταραχής που πρέπει να υπομείνω προσωπικά και να παρακολουθήσω στη σύζυγό μου”.
“Ποτέ, ούτε σε ένα εκατομμύριο χρόνια δεν θα το είχαμε φανταστεί αυτό, ποτέ”, πρόσθεσε. “Δεν είχαμε ακούσει ποτέ ότι οι άνθρωποι ξεχνούν ένα μωρό στο πίσω κάθισμα. Έχω ακούσει για γονείς που άφησαν τα παιδιά τους για να πάνε να κάνουν μια δουλειά, αλλά δεν είχα ακούσει ποτέ ότι αυτό ήταν μια πιθανότητα πριν μας συμβεί. Κανείς δεν μας το είπε αυτό στα μαθήματα γονέων. Παρακολουθήσαμε όλα τα μαθήματα γονέων που προσέφεραν επειδή φοβόμασταν πολύ. Μας έμαθαν πώς να κρατάμε ένα μωρό, να ταΐζουμε ένα μωρό, την ασφάλεια του ύπνου, την περιτύλιξη, αλλά ούτε μια φορά δεν μας είπε κανείς για το “Σύνδρομο του Ξεχασμένου Μωρού””.