Eνα πανέμορφο σπίτι στη Τζια μόλις 20 τ.μ, πήρε το βραβείο αρχιτεκτονικής από τον διαγωνισμό του Ελληνικού Ινστιτούτου.
Σε έναν κήπο που συνορεύει με ένα δάσος βελανιδιάς στην Τζια ξεπροβάλλει ένα σπίτι – δωμάτιο απόλυτα ενταγμένο στο φυσικό του περιβάλλον, σαν φυσική προέκταση.
Πρόκειται για το πετρόχτιστο έργο με τίτλο «Εξοχικός κήπος με δωμάτιο στην Kέα», που υπογράφει ο αρχιτέκτονας Αλέξανδρος Φωτάκης και απέσπασε το Βραβείο Αρχιτεκτονικής ΕΙΑ 2022 στον διαγωνισμό του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής (ΕΙΑ).
Το μικρό αυτό σπίτι στην Τζία, μόλις 20 τ.μ, λιτό, περιεκτικό και ουσιαστικό αποτυπώνει τις ανάγκες της εποχής μέσα από το πρίσμα της κοινωνικής και πνευματικής δημιουργίας. Δεν προσπαθεί να εντυπωσιάσει με πελώριους όγκους, ακραίο design και τολμηρή δομή, αλλά το καταφέρνει με την απλότητά του και το πόσο έντονα θυμίζει ελληνικό καλοκαίρι.
«Πηγή έμπνευσης είναι κατ’ ουσία το ίδιο το τοπίο της Τζιας και η ιδιαίτερη τοπογραφία του νησιού, με τις εύφορες εσωτερικές κοιλάδες και την έντονη χλωρίδα και πανίδα. Ο σχεδόν αδιατάραχτος τοπικός κατασκευαστικός πολιτισμός, σε συνεχή εξέλιξη με ένα ιδιαίτερο λεξιλόγιο βαθιά συνδεδεμένο με τον τρόπο ζωής των κατοίκων του νησιού», αναφέρει o Αλέξανδρος Φωτάκης, που υπογράφει τον σχεδιασμό του πρότζεκτ με την Νικολέττα Καπούτο.
Το δωμάτιο κρατά το αποτύπωμα του προϋπάρχοντος «σταυλιού» και την σχέση του με το τοπίο και ταυτοχρόνως οργανώνει το πλαίσιο για τις διακοπές μιας οικογένειας, προτείνοντας λύσεις για τις βασικές ανάγκες για μια λιτή διαβίωση στην ύπαιθρο. Ένα υπερυψωμένο κρεβάτι – αποθηκευτικός χώρος, ένας νεροχύτης – παράθυρο, μία εστία – πάγκος κουζίνας και ένα ανοιγόμενο λουτρό-ντουλάπα στο «κουτούντο» -τον εξωτερικό διαμπερή χώρο ανάμεσα στην οικία και την επόμενη αναβαθμίδα- που ξυπνά μνήμες του «μέρους» στον κήπο.
Το δωμάτιο με την θέση του, ορίζει δύο νέους εξωτερικούς χώρους. Έναν «περίβολο» και μια «πίσω αυλή» με διαφορετικές ποιότητες, σχέσεις με το τοπίο, προσανατολισμούς και σκιάσεις από τις βελανιδιές. Η αρχιτεκτονική του έκφραση χρησιμοποιεί ως βάση την τοπική γλώσσα εμπλουτίζοντας την με σύγχρονα στοιχεία και πρακτικές.
Εξωτερικά κυριαρχεί έντονα το στοιχείο της τραχιάς πέτρας που συναντά την άγρια φύση του τοπίου. Ο κήπος αναπτύσσεται σε ύψος εκμεταλλευόμενος τη συστηματική χρήση από «όχτες», μία σειρά από λίθινους αναβαθμούς που τον δομούν σε οριζόντια επίπεδα, που αλλού απλά επισκευάζονται και αλλού επαναπροσδιορίζονται χρησιμοποιώντας τα υλικά που ήδη υπάρχουν διάσπαρτα.
Με ελάχιστες παρεμβάσεις, οι χωρικές ποιότητες και οι κινήσεις του κήπου οργανώνονται ως μια μεγάλη υπαίθρια οικία. Μικροί χώροι ανάπαυσης, ξέφωτά, σκαλοπάτια, περάσματα και μερικά νέα ενδημικά οπωροφόρα δέντρα βρίσκουν την θέση τους κατά την διάρκεια της κατασκευής. Μια νέα διαδρομή διασχίζει τον κήπο ακολουθώντας τα υπάρχοντα ίχνη και προσπαθεί περισσότερο να δώσει κατευθύνσεις, παρά να στρώσει μια συνεχή επιφάνεια.
Στο σύνολό του το σπίτι είναι ένα αριστουργηματικό παράδειγμα αισθητικής που διατηρεί και σέβεται την αρχιτεκτονική παράδοση του τόπου.
«Το τελικό αποτέλεσμα, αποτελεί προϊόν συνεργατικής σύλληψης και επιτόπιας κατασκευής με τους τοπικούς μάστορες και έγινε όσο το δυνατόν περισσότερη χρήση τοπικών υλικών, κατασκευαστικών πρακτικών», σημειώνει ο Αλέξανδρος Φωτάκης. Aυτή ήταν άλλωστε και η μεγαλύτερη πρόκληση του έργου. «Να μειωθούν όσο γίνεται οι σπατάλες κάθε είδους. Σε σχεδιαστικό, οικονομικό επίπεδο και ενεργειακό επίπεδο.», καταλήγει ο αρχιτέκτονας.
Περιηγηθείτε στο μικρό βραβευμένο σπίτι στην Τζια
Απλό, σεμνό και αδρό είναι ένα σπίτι που παραμένει κοντά στη γη, σέβεται το τοπίο και αγκαλιάζει τον χρήστη. Κτίριο και περιβάλλον συνυπάρχουν αρμονικά διατηρώντας μια γοητευτική αυθεντικότητα του ελληνικού τοπίου, συνθέτοντας ένα σκηνικό με ήρεμη αίσθηση, αναπτύσσοντας έτσι έναν απλό τρόπο ζωής σε άμεση επαφή με το περιβάλλον.
Εμείς θα λέγαμε πως είναι πολύ λιτό και προσεγμένο ενώ διατείθεται για όσους θέλουν να κάνουν ζωή στην ύπαιθρο.