Κάποτε ένα όνομα ήταν συνώνυμο της ελληνικής επιχειρηματικής εξωστρέφειας και δύναμης. Ένα όνομα είχε συνδεθεί όσο κανένα με την ελληνική καινοτομία. Ένα όνομα ήξεραν οι Έλληνες από τα χωράφια μέχρι τα σαλόνια της μεγάλης κοινωνίας. Το όνομα «Πετζετάκις», της πρώτης ελληνικής πολυεθνικής εταιρίας. Μία οικογένεια που κατάφερε να γίνει το σύμβολο της ελληνικής βιομηχανίας για πολλά χρόνια και να πρωταγωνιστήσει στην επιχειρηματική ζωή της χώρας.
Μια ιστορία που περιλαμβάνει στιγμές από μεγάλη δόξα, διεθνή αναγνώριση και καταξίωση, μέχρι και χρέη στο Δημόσιο και τις τράπεζες, συλλήψεις μελών της ομώνυμης οικογένειας, απεργίες, δικαστήρια, πτώχευση και πλειστηριασμούς.
«Πετζετάκις»: Από τα δισεκατομμύρια στην πτώχευση – Τα προϊόντα της έφτασαν σε όλο τον κόσμο
Με βαριά ιστορία η «Α.Γ. Πετζετάκις Α.Ε.» ιδρύθηκε το 1960 από τον Αριστόβουλο Πετζετάκι, από την Αμοργό. Τα προϊόντα της, οι εύκαμπτοι σωλήνες ενισχυμένοι από σκληρό σπειροειδές PVC, έγιναν παγκοσμίως γνωστά. Ταξίδεψαν σε όλο τον κόσμο.
Μεγάλη διαφορά με τους σωλήνες που τότε κυκλοφορούσαν ήταν η αντοχή στον ήλιο και έτσι δεν υπήρχε λόγος σύντομης αντικατάστασης.
Ο όμιλος έγινε με το πέρασμα των ετών μία από τις ελάχιστες ελληνικές πολυεθνικές βιομηχανίες. Μάλιστα στις αρχές του δεκαετίας του 60, οι Financial Τimes είχαν χαρακτηρίσει τον ιδρυτή της Αριστόβουλο Πετζετάκι «εφευρέτη πρώτης κλάσης».
Ο Αριστόβουλος Πετζετάκις ήταν αυτός που άρχισε να κατοχυρώνει διεθνείς πατέντες, οι οποίες αργότερα εκχωρήθηκαν σε κολοσσούς όπως η Goodyear, Pirelli και Dunlop.
Η καινοτομία λοιπόν που του εξασφάλισε θέση στην ιστορία της παγκόσμιας βιομηχανίας ήταν η δημιουργία του νέου εύκαμπτου ελαστικού πλαστικού σωλήνα Heliflex. Μάλιστα τότε ίδρυσε θυγατρικές σε 22 χώρες και παράλληλα έδινε το δικαίωμα χρήσης της πατέντας σε άλλες εταιρείες που του κατέβαλαν υψηλά ποσά. Μεταξύ αυτών, η Indiana Tools Diyes στην Αμερική και η Mitsubishi στην Ιαπωνία.
Με την αποκλειστική πατέντα σωλήνων για περίπου 30 χρόνια, έστησε εργοστάσια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με εξαγωγές και παρουσία σε περίπου 60 χώρες με το πέρασμα των ετών.
«Πετζετάκις»: Οι εξαγωγές, η μοιραία χρονιά και η αρχή του τέλους
Ο Αριστόβουλος Πετζετάκις που ήξερε όλους τους εργαζόμενους στις επιχειρήσεις του με τα μικρά τους ονόματα πέθανε το 1973 σε ηλικία 50 ετών. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα οι μετοχές της εταιρείας είχαν εισαχθεί στο χρηματιστήριο. Άφησε, μάλιστα, 7% του μετοχικού κεφαλαίου στους εργαζόμενους της εταιρείας.
Τα ηνία ανέλαβαν μέλη της οικογένειας του αείμνηστου επιχειρηματία, καθώς τα πέντε παιδιά του ήταν νεαρής ηλικίας. Το τιμόνι της εταιρείας πήρε αρχικά ο αδελφός του εκλιπόντος Μενέλαος, ενώ στη συνέχεια η μητέρα του Γιώργου Πετζετάκι, Κυριακή, μαζί με τις αδελφές του προσπάθησαν να διατηρήσουν την παραγωγική δυναμική της βιομηχανίας πλαστικών.
Το 1986 ο Γιώργος Πετζετάκις, σε ηλικία μόλις 22 ετών, καλείται να διοικήσει τον όμιλο και λίγο αργότερα προχωρά στις πρώτες επεκτατικές κινήσεις.
Ακόμη τότε, εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιούσαν αρδευτικούς σωλήνες του Πετζετάκι με το σήμα «Heliflex», ενώ κολοσσοί της παγκόσμιας οικονομίας στον χώρο των ελαστικών, ήταν βασικοί πελάτες και καλοπληρωτές του Ομίλου.
Όλα πήγαιναν ρολόι. Ακόμη και με τον γιο του Αριστόβουλου στο τιμόνι, η επιχείρηση προχωρούσε άνετα στον αυτόματο πιλότο. Οι παραγγελίες έρχονταν χωρίς σταματημό, οι δουλειές πήγαιναν καλά, τα έσοδα αυξάνονταν, τα σαλόνια ήταν ανοιχτά για την οικογένεια.
Κομβική χρονιά όμως για τον Πετζετάκι ήταν το 1990, όταν μετά από 30 χρόνια έληξε η παγκόσμια αποκλειστικότητα της πατέντας που είχε εφεύρει και κατοχυρώσει ο μακαρίτης Αριστόβουλος.
Αυτή ήταν η αρχή του τέλους. Η εταιρεία ήταν απροετοίμαστη, ο ιδιοκτήτης επίσης. Ο 47χρονος επιχειρηματίας δεν αντιλήφθηκε ότι οι επιπτώσεις από τη λήξη της πατέντας θα ήταν εξαιρετικά δυσάρεστες.
Η αντεπίθεση ξεκίνησε έστω και αργά, όμως, ήδη πολλές εταιρείες φύτρωναν σαν μανιτάρια και έφτιαχναν το ίδιο υλικό πιο φτηνά.
Η εξαγορά των «Πλαστικών Μακεδονίας» το 1999 πανηγυρίστηκε αλλά γρήγορα αποδείχτηκε φούσκα και ο κ. Πετζετάκις έσπευσε άρον άρον να την πουλήσει.
Από το τέλος του 2006 αναζητήθηκε έντονα και πάλι ο στρατηγικός εταίρος που θα σώσει τον Όμιλο. Ενδιαφέρθηκαν Καναδοί, Αυστραλοί και περισσότερο από όλους Ολλανδοί αλλά και πάλι αποτέλεσμα δεν υπήρξε.
Από τα δισεκατομμύρια στην πτώχευση: Η πρώτη ελληνική πολυεθνική εταιρεία και το επεισοδιακό τέλος
Η κατάσταση του Ομίλου μέσα στα επόμενα χρόνια επιδεινώθηκε, ενώ η οικονομική κρίση βρήκε την εταιρεία στον αέρα. Προκειμένου να βγει από το αδιέξοδο ο Γιώργος Πετζετάκις αναζήτησε στρατηγικό επενδυτή στον ξένο επενδυτικό οίκο Javes, ο οποίος θα χρηματοδοτούσε τον όμιλο με 25 εκατ. ευρώ.
Ο ίδιος βρέθηκε εκτός διοικητικού συμβουλίου και ο ξένος επενδυτικός οίκος τελικά εξαφανίστηκε και δεν έβαλε ούτε ένα ευρώ στην εταιρεία.
Το θρίλερ κλιμακώθηκε τον Νοέμβριο του 2011 όταν συνελήφθη ο 47χρονος τότε βιομήχανος Γιώργος Πετζετάκις για χρέη στο Δημόσιο. Η σύλληψη έγινε στη Βουλιαγμένη όπου ο Πετζετάκις είχε δώσει ραντεβού με έναν φίλο του για να πιει καφέ. Ο γιος του ιδρυτή της εταιρείας κατασκευής πλαστικών οδηγήθηκε στα κρατητήρια της Ασφάλειας Αττικής, για συνολικά χρέη 2,1 εκατ. ευρώ που αφορούν προσωπικές του οφειλές στην εφορία.
Είχε προηγηθεί η αίτηση της εταιρείας να υπαχθεί στο άρθρο 99 του Πτωχευτικού Κώδικα, ώστε να προστατευθεί από τους πιστωτές της για διάστημα έως και δύο χρόνια, η οποία δεν καρποφόρησε.
Μετά τη σύλληψή του, ο επιχειρηματίας έβαλε πωλητήριο στη βίλα του στη Φλόριντα. Ζητούσε 1,68 εκατ. δολάρια και την πούλησε μέσα σε ένα μήνα.
To 2012 ο Γιώργος Πετζετάκις δικάζεται και καταδικάζεται σε 10ετή φυλάκιση χωρίς αναστολή. Ο ίδιος δεν βρισκόταν στο δικαστήριο να ακούσει την ποινή του.
Την σύζυγό του τη γνώρισε σε μια μεγάλη εμπορική έκθεση στη Γερμανία και ερωτεύτηκαν με την πρώτη ματιά. Η φινετσάτη Ιταλίδα Gabriella Callini ήταν κόρη του Roberto και της Luciana Callini, ιδιοκτητών εργοστασίων παραγωγής κατασκευαστικών υλών στην Ιταλία.
Τελικά, σε ένα ταξίδι της στην Αθήνα η Gabriella δέχτηκε την πρόταση γάμου που της έκανε ο Γιώργος, συνοδευόμενη από ένα εκτυφλωτικό μονόπετρο. Τον Σεπτέμβριο του ‘91 παντρεύτηκαν στην Ιταλία.
Η σύζυγος του Γιώργου Πετζετάκι δημιούργησε στην Ελλάδα τη μη κυβερνητική οργάνωση «Make a Wish (Κάνε μια ευχή)», η οποία εκπληρώνει τις επιθυμίες άρρωστων παιδιών.
Σημειώνεται ότι σήμερα, το εργοστάσιο της «Πετζετάκις» στη Θήβα το έχει εξαγοράσει η εταιρία «Ελληνικά Καλώδια».
