Ανακοπή καρδιάς ή καρδιακή ανακοπή ονομάζουμε την ξαφνική, απρόσμενη απώλεια της λειτουργίας της καρδιάς, της αναπνοής και του επιπέδου συνείδησης. Προκύπτει συνήθως λόγω διακοπής της νευρικής δραστηριότητας και της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς. Αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, προκαλεί αιφνίδιο θάνατο. Η άμεση καρδιοαναπνευστική ανάνηψη μπορεί να βελτιώσει αισθητά τις πιθανότητες επιβίωσης.
Συμπτώματα ανακοπής καρδιάς
- Αιφνίδια κατάρρευση
- Απουσία σφυγμού
- Απουσία αναπνοής
- Απώλεια συνείδησης
Μπορεί να προηγείται κόπωση, ζάλη, λιποθυμία, πόνος στο στήθος, δύσπνοια, αδυναμία, αίσθημα παλμών ή έμετοι. Συνήθως όμως συμβαίνει χωρίς προειδοποίηση. Η ανακοπή της καρδιάς και η διακοπή της ροής του αίματος μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη λόγω της έλλειψης οξυγόνου. Μέσα σε 4-6 λεπτά μπορεί να προκληθεί θάνατος ή μόνιμη εγκεφαλική βλάβη. Για τον λόγο αυτό, η άμεση κλήση για ιατρική βοήθεια ενώ συγχρόνως έχει ξεκινήσει η διαδικασία καρδιοαναπνευστικής ανάνηψης με μαλάξεις – συμπιέσεις στο στήθος (100/λεπτό) και αναπνοές (κάθε 30 συμπιέσεις) μπορεί να αποβεί σωτήρια για τη ζωή του πάσχοντος.
Αίτια ανακοπής καρδιάς
- Ανωμαλία καρδιακού ρυθμού (αρρυθμία)
- Διαταραχή στο φλεβόκομβο που δημιουργεί τους ηλεκτρικούς παλμούς με αποτέλεσμα η καρδιά να πάλλεται πολύ γρήγορα, πολύ αργά ή ακανόνιστα.
- Κοιλιακή μαρμαρυγή (γρήγορη και ακανόνιστη καρδιακή λειτουργία), η οποία προκαλεί την αδυναμία του καρδιακού μυ να προωθήσει το αίμα.
- Στεφανιαία νόσος
- Συγγενής καρδιοπάθεια
- Μυοκαρδιοπάθεια
- Βαλβιδική καρδιακή νόσος
Παράγοντες κινδύνου για ανακοπή καρδιάς
- Οικογενειακό ιστορικό
- Κάπνισμα
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Χοληστερόλη
- Παχυσαρκία
- Διαβήτης
- Καθιστική ζωή
- Αλκοόλ
- Ιστορικό καρδιακής ανακοπής
- Ηλικία (αύξηση κινδύνου μετά τα 45 για τους άνδρες και μετά τα 55 για τις γυναίκες). Οι άνδρες διατρέχουν τον τριπλάσιο κίνδυνο από τις γυναίκες
- Χρήση κοκαΐνης, αμφεταμινών
Το θύμα χάνει ξαφνικά τις αισθήσεις του, αποκτά «όψη νεκρού», δεν έχει σφυγμό (αφού δεν λειτουργεί η καρδιά) και δεν έχει αναπνοή (ή παρουσιάζει για λίγο αγωνιώδεις και επιπόλαιες αναπνευστικές κινήσεις). Ισως μια από τις κρισιμότερες καταστάσεις, που μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς. Πρόκειται κυριολεκτικά για κατάσταση ζωής και θανάτου. Ακόμα και σε ένα πλήρως οργανωμένο Νοσοκομείο «σημαίνει συναγερμός» για την αντιμετώπισή της.
Δείτε αν υπάρχει σφυγμός και αναπνοή!
Εάν δεν υπάρχει σφυγμός και αναπνοή…
Καλέστε άμεσα το 166 (ή ζητήστε από κάποιον άλλον να το κάνει για να μην χάσετε χρόνο) και αρχίστε την ανάνηψη αμέσως.
Είναι αλήθεια ότι χρειάζονται ειδικές γνώσεις, εμπειρία και νοσοσκομειακός εξοπλισμός για να προσφέρει κανείς ουσιαστική βοήθεια σε περίπτωση ανακοπής. Ωστόσο, η ανακοπή μπορεί να συμβεί οπουδήποτε και να μην υπάρχει άμεσα γιατρός για να προσφέρει τις πρώτες βοήθειες. Αν το θύμα μείνει αβοήθητο για 5 λεπτά, ουσιαστικά έχει χάσει το «παιχνίδι με τη ζωή».
Γι΄αυτόν τον λόγο είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς ότι μπορεί να βοηθήσει σε μια τέτοια κρίσιμη στιγμή, ακόμα κι αν δεν είναι γιατρός.
Τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση ανακοπής καρδιάς
- ΒΗΜΑ 1 – Απελευθέρωση αεραγωγών
Σηκώστε προσεκτικά το κεφάλι προς τα πίσω. Έτσι θα περνά εύκολα ο αέρας, οταν κάνετε τεχνητές αναπνοές. Ταυτόχρονα βγάλτε τροφές, τεχνητές οδοντοστοιχίες (αν υπάρχουν).
- ΒΗΜΑ 2 – Τεχνητή αναπνοή
Δώστε το «φιλί της ζωής»! Κλείστε τη μύτη του θύματος και «φυσήξτε» δυνατά αέρα μέσα στο στόμα του.
- ΒΗΜΑ 3 – Καρδιακές μαλάξεις
Αρχίστε τις καρδιακές μαλάξεις. Τοποθετήστε τον άνθρωπο σε σκληρή επιφάνεια (π.χ. πάτωμα-δρόμος) και πιέστε απότομα και δυνατά το στέρνο στη μέση του στήθους, ρίχνοντας όλο το βάρος του σώματός σας (όπως δείχνει η εικόνα).
Συνεχίστε με ρυθμό
5 μαλάξεις – 1 τεχνητή αναπνοή
Μην διακόψετε παρά μόνο αν εμφανιστεί σφυγμός ή μεταφερθεί το θύμα στο Νοσοκομείο. (Ελέγχετε μήπως επανήλθε ο σφυγμός διακόπτοντας τις μαλάξεις για ελάχιστο χρόνο). Στην ιδανική περίπτωση, θα υπάρχουν δύο άτομα, ένας για μαλάξεις και ένας για τεχνητή αναπνοή, που θα εναλλάσσονται.
