Η γρίπη των πτηνών μεταπήδησε στις αγελάδες και εξαπλώνεται γρήγορα σε κοπάδια στις Ηνωμένες Πολιτείες — και οι επιστήμονες ανησυχούν. Μόλις τέσσερα χρόνια από την έναρξη της πανδημίας του Covid, η άνευ προηγουμένου εξάπλωση ενός νέου στελέχους H5N1, ή της γρίπης των πτηνών, μεταξύ των αγελάδων γαλακτοπαραγωγής στις ΗΠΑ είναι μια υπενθύμιση της ευαλωτότητάς μας σε νέες ιογενείς απειλές. Ο Τζέρεμι Φάραρ, επικεφαλής επιστήμονας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι ο κίνδυνος μετάδοσης στους ανθρώπους από το νέο στέλεχος ήταν μια «τεράστια ανησυχία». Η γρίπη των πτηνών σπάνια μολύνει τον άνθρωπο, αλλά συχνά είναι θανατηφόρος όταν το κάνει. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το ποσοστό θνησιμότητας μεταξύ των ανθρώπων από το 2003 ανέρχεται στο 52%. Πόσο λοιπόν πρέπει να ανησυχούμε για αυτόν τον νέο τύπο γρίπης των πτηνών στις αγελάδες; Το POLITICO σας καθοδηγεί στις κύριες ερωτήσεις.
Γιατί ανησυχούν τόσο οι επιστήμονες;
Το γεγονός ότι ο ιός εμφανίστηκε σε θηλαστικά όπως οι αγελάδες υποδηλώνει ότι ο ιός έχει μεταλλαχθεί και τον φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στη μόλυνση των ανθρώπων.
Η γρίπη των πτηνών θεωρείται κίνδυνος πανδημίας εδώ και δεκαετίες, αλλά, όπως υποδηλώνει το όνομα, έχει επηρεάσει κυρίως τα πτηνά.
«Τα νέα επιβεβαιώνουν την ικανότητα της γρίπης να μας εκπλήσσει», δήλωσε στο POLITICO ο Paul Digard, καθηγητής ιολογίας και γρίπης στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. «Ιστορικά, είδαμε τις αγελάδες ως πολύ χαμηλού κινδύνου για τη γρίπη Α (ένα υποσύνολο της γρίπης που προκαλεί ασθένεια στους ανθρώπους και περιλαμβάνει τον ιό που εξαπλώνεται τώρα στα βοοειδή). Αυξάνει την αξιολόγηση απειλών κατά ένα βαθμό», πρόσθεσε ο Digard.
Πόσο διαδεδομένο είναι το νέο στέλεχος;
Είναι πιθανότατα ευρύτερο από ό,τι αναφέρθηκε προηγουμένως.
«Πιστεύω ότι η εξάπλωση της μόλυνσης θα είναι πολύ μεγαλύτερη από τον αριθμό των αγροκτημάτων που έχουν αναφερθεί», δήλωσε ο Τζέιμς Γουντ, επικεφαλής του τμήματος κτηνιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ.
Η ανίχνευση ιικού RNA στο γάλα δείχνει ότι η ασθένεια είναι πιο διαδεδομένη από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, εξήγησε ο Wood.
Από την Πέμπτη στις ΗΠΑ, περίπου ένα στα πέντε δείγματα γάλακτος λιανικής ήταν θετικά για θραύσματα ιού.
Είναι ασφαλές για κατανάλωση αυτό το γάλα;
Ιικά σωματίδια έχουν ανιχνευθεί στο εμπορικό γάλα στις ΗΠΑ, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν είναι ασφαλές για κατανάλωση. Η παστερίωση είναι αποτελεσματική στη θανάτωση της γρίπης και οι αρχές των ΗΠΑ είπαν ότι δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα σωματίδια RNA που ανιχνεύονται στο γάλα μπορούν να μολύνουν οποιονδήποτε.
Οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες των ΗΠΑ (USDA, USFDA, CDC) επανέλαβαν ότι «η εμπορική παροχή γάλακτος είναι ασφαλής».
Προσθέτουν επίσης ότι η παστερίωση είναι «πιθανόν» να αδρανοποιήσει τον ιό της γρίπης των πτηνών στο γάλα, ενώ αναγνωρίζουν ότι «δεν έχουν ολοκληρωθεί προηγουμένως μελέτες σχετικά με τις επιπτώσεις της παστερίωσης στους ιούς [υψηλά παθογόνους της γρίπης των πτηνών] (όπως ο H5N1) στο βόειο γάλα».
Η ανίχνευση ιικού RNA στο γάλα των ΗΠΑ πιθανότατα δεν προκαλεί μεγάλη ανησυχία για την Ευρώπη. Οι εισαγωγές γάλακτος της ΕΕ από τις ΗΠΑ είναι «πολύ κοντά στο μηδέν» και «στατιστικά ασήμαντες όσον αφορά το εμπόριο», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ στο POLITICO.
Γρίπη πτηνών: Ποιος είναι ο κίνδυνος του νέου στελέχους για τον άνθρωπο;
Μέχρι στιγμής, ο κίνδυνος για τους ανθρώπους είναι περιορισμένος, αλλά υπάρχουν πολλά που δεν γνωρίζουμε για το στέλεχος, καθώς είναι τόσο νέο.
Υπήρξε τουλάχιστον ένα κρούσμα του νέου στελέχους στον άνθρωπο, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο, ένας βασικός δείκτης απειλής πανδημίας.
Ο κίνδυνος είναι ότι ο ιός μεταλλάσσεται περαιτέρω και τελικά αναπτύσσει την ικανότητα να μολύνει τους ανθρώπους πιο εύκολα. Όσο πιο διαδεδομένος είναι ο ιός στα ζώα, τόσο περισσότερες ευκαιρίες έχει να κάνει ακριβώς αυτό.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την γρίπη των πτηνών για ζώα και ανθρώπους
Έχει εντοπιστεί το νέο στέλεχος στην Ευρώπη;
Αυτή τη στιγμή, οι χώρες της ΕΕ παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις.
«Οι μολύνσεις των βοοειδών γαλακτοπαραγωγής στις ΗΠΑ είναι με ένα στέλεχος H5N1 που δεν έχει ανιχνευθεί στην Ευρώπη. Παρακολουθούμε στενά την κατάσταση και την πιθανή εξέλιξή της», δήλωσε στο POLITICO εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA).
Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρόσθεσε ότι παρακολουθεί προσεκτικά οποιαδήποτε γενετική εξέλιξη του ιού, αλλά ότι η απειλή για την ανθρώπινη υγεία παραμένει χαμηλή για το ευρύ κοινό.
Ο Digard, εν τω μεταξύ, λέει ότι θα ήταν συνετό να ελέγξουμε τα κοπάδια γαλακτοπαραγωγής στο Ηνωμένο Βασίλειο για το νέο στέλεχος, παρόλο που δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία ότι έχει δραπετεύσει από τη Βόρεια Αμερική.
Στην ΕΕ, η EFSA έχει συστήσει αυξημένη επιτήρηση στα θηλαστικά, ειδικά σε εκείνα που βρίσκονται κοντά σε εγκαταστάσεις πουλερικών που έχουν προσβληθεί από τη γρίπη των πτηνών.
Έχουμε εμβόλια κατά της γρίπης των πτηνών;
Υπάρχουν εμβόλια που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν κατά της γρίπης των πτηνών, αλλά είναι ακόμα ασαφές πόσο αποτελεσματικά θα ήταν σε σχέση με ένα συγκεκριμένο στέλεχος και πόσο γρήγορα οι εταιρείες θα μπορούσαν να αυξήσουν την παραγωγή.
Ένας εκπρόσωπος της GSK είπε στο POLITICO ότι η εταιρεία έχει συμβόλαιο με την Αρχή Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης Υγείας της ΕΕ για την παραγωγή 85 εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου ετοιμότητας για πανδημία, Adjupanrix, εάν χρειαστεί. Το Adjupanrix είναι ένα «εικονικό» εμβόλιο γρίπης που θα μπορούσε να προσαρμοστεί σε οποιοδήποτε στέλεχος της γρίπης εμφανίζεται ως η αιτία μιας πανδημίας.
Ένας εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εν τω μεταξύ, επιβεβαίωσε ότι είχε ένα κοινό συμβόλαιο με την GSK και την CSL Seqirus για τις εταιρείες να παραδώσουν προσαρμοσμένα εμβόλια γρίπης εάν χρειαστεί σε μια πανδημία.
Ο Andrew Fenwick, εκπρόσωπος της CSL Seqirus, είπε στο POLITICO ότι το εμβόλιο της εταιρείας για τη ζωονοσογόνο γρίπη πιθανότατα θα προστατεύει από το στέλεχος που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ενέκρινε επίσης το εμβόλιο της πανδημικής γρίπης του AstraZeneca, το οποίο δοκιμάστηκε με τη χρήση ενός στελέχους H5N1.
Η γρίπη των πτηνών έφτασε πιο κοντά στον άνθρωπο
Περισσότερες ειδήσεις σήμερα
Viral βίντεο: Κομμωτής στο Ηράκλειο σχεδίασε το «Μυστικό Δείπνο» πάνω σε μούσι
Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ: Δείτε πώς είναι σήμερα ο πρωταγωνιστής της σειράς 47 χρόνια μετά