Η πρωτομαγιά από το 1937 καθιερώθηκε ως «Ημέρα Εορτασμού της Εργασίας» Και από τότε η συγκεκριμένη ημέρα είναι αφιερωμένη στους εργαζομένους, καθώς αποτελεί την Παγκόσμια Ημέρα των Εργαζομένων. Η συγκεκριμένη ημέρα όμως είχε ιδιαίτερη σημασία και πριν αφιερωθεί στους εργαζόμενους. Η Πρωτομαγιά είναι μια γιορτή της άνοιξης καθώς ο Μάιος είναι και ο χαρακτηριστικός μήνας της Άνοιξης. Είναι μια γιορτή της φύσης και της Άνοιξης.
Πρωτομαγιά: Τι συμβολίζει μαγιάτικο στεφάνι
Πρωτομαγιά: Γιατί φτιάχνουμε σήμερα το μαγιάτικο στεφάνι
Η Πρωτομαγιά γιορτάζεται εκατοντάδες χρόνια, καθώς έχει τις ρίζες τις σε αρχαίες εποχές και δοξασίες της άνοιξης. Πιο συγκεκριμένα ο εορτασμός της έχει τις ρίζες του στις παγανιστικές εορτές του παρελθόντος, με πολλά από τα αρχαία έθιμα να επιβιώνουν μέχρι και σήμερα. Και είχε καταφέρει εδώ και χρόνια να είναι μια παγκόσμια εορτή ανεξαρτήτως θρησκείας καθώς η άνοιξη εορτάζεται παγκοσμίως. Ένα από τα έθιμα που φτάνει και στις μέρες μας και ειδικά στην χώρα μας είναι το μαγιάτικο στεφάνι και είναι το μοναδικό σχεδόν έθιμο, που εξακολουθεί να μας δένει με την παραδοσιακή πρωτομαγιά, μια γιορτή της άνοιξης και της φύσης με πανάρχαιες ρίζες πλούσια σε εκδηλώσεις σε παλιότερες εποχές. Το στεφάνι κατασκευαζόταν με βέργα από ευλύγιστο και ανθεκτικό ξύλο κρανιάς ή κλήματος και στολιζόταν με λουλούδια και θαλερά κλαδιά από καρποφόρα δέντρα (αμυγδαλιά με αμύγδαλο, συκιά με τα σύκα, ροδιά με ρόδι ) αλλά και στάχυα από σιτάρι και κριθάρι, κρεμμύδι και σκόρδο για το μάτι.
Η χρησιμοποίηση πρασινάδας και όχι τόσο λουλουδιών με σκοπό τη μετάδοση της θαλερότητας και της γονιμότητάς τους στον άνθρωπο είναι το κύριο χαρακτηριστικό των μαγιάτικων συνηθειών. Στον αγροτικό μάλιστα χώρο δεν ήταν απαραίτητο το πλέξιμο στεφανιών αλλά η τοποθέτηση πάνω από την πόρτα του σπιτιού δέσμης από χλωρά κλαδιά ελιάς, συκιάς, νερατζιάς, πορτοκαλιάς κ.ά. μαζί με λουλούδια. Απαραίτητη ήταν η ύπαρξη μεταξύ των λουλουδιών και χλωρών κλαδιών φυτών αποτρεπτικών του κακού, όπως τσουκνίδα, σκόρδο, δαιμοναριά, αγκάθια. Σε ορισμένες περιοχές οι μαγικές ενέργειες για υγεία συνοδεύονται από ομαδικές εκδηλώσεις, όπως αγερμούς (παιδιά στεφανωμένα με λουλούδια και κρατώντας κλαδιά καρποφόρων δένδρων έλεγαν τραγούδια του Μάη
Ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς συνδέεται με την ανθρώπινη χαρά για την άνοιξη και τη βλάστηση. Το μάζεμα των λουλουδιών για το πρωτομαγιάτικο στεφάνι, ενισχύει στη σημερινή εποχή τις σχέσεις του ανθρώπου με τη φύση, από την οποία οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί λόγω του τρόπου ζωής των σύγχρονων πόλεων.
Ήθη και έθιμα της Πρωτομαγιάς
Στα μέρη της Μικράς Ασίας, σε κάθε στεφάνι έβαζαν, εκτός από λουλούδια, ένα σκόρδο για τη βασκανία, ένα αγκάθι για τον εχθρό κι ένα στάχυ για την καλή σοδειά. Το μαγιάτικο στεφάνι στόλιζε τις πόρτες των σπιτιών ως του Αϊ – Γιαννιού του Θεριστή και τότε, το καίγανε στις φωτιές του αγίου.
Στα Δωδεκάνησα, μαζεύουν ένα λουλούδι που το λένε «ανοιχτομάτη» και πιστεύουν πως όποιος το έχει είναι πάντα γερός και τυχερός.
Και σε κάθε περιοχή της χώρας μπορεί να συναντήσουμε παρόμοιες παραλλαγές και εκδοχές, αλλά ένα είναι το κυρίαρχο στοιχείο η σύνδεση του ανθρώπου με την φύση. Όπου και να βρίσκεται, όποια και να είναι η θρησκεία του, η κοινωνική του θέση. Η πρωτομαγιά και η αγάπη για την φύση δεν έχει σύνορα δεν έχει όρια.
Ένα υπέροχο κομμάτι που υμνεί τον ερχομό της άνοιξης είναι το ederlezi το οποίο έγινε ευρέως γνωστό από την ταινία του Εμιλ Κουστουρίτσα “η εποχή των τσιγγάνων” και όπως το παρουσίασε ο μουσικός και συνθέτης Γκόραν Μπρέκοβιτς. Ederlezi ονομάζεται η γιορτή των τσιγγάνων για τον ερχομό της άνοιξης και εορτάζεται συνήθως αρχές Μάϊου και συγκεκριμένα την ημέρα του Αγίου Γεωργίου.
