Το τελευταίο διάστημα παρατηρούνται όλο και περισσότερες διασώσεις ορειβατών από τον Όλυμπο. Πού οφείλεται αυτό το γεγονός; Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί κατακόρυφη επισκεψιμότητα κάτι που αυξάνει και τον κίνδυνο ατυχήματος.
«Το βουνό έχει “γεμίσει” ασφυκτικά. Ακόμη και τις καθημερινές τα καταφύγια είναι γεμάτα, ενώ πριν 30 χρόνια δεν υπήρχε αυτή η κατάσταση. Επίσης, πριν 30 έτη όσοι ανέβαιναν στον Όλυμπο δεν φορούσαν κράνος, ούτε γίνονταν τόσα ατυχήματα. Ωστόσο, εν έτει 2022 οι περισσότεροι φορούν κράνος, διαθέτουν περισσότερα μέτρα προστασίας, αλλά μέσα στο καλοκαίρι τα ατυχήματα ήταν πολλαπλά. Ουσιαστικά οι επισκέπτες στο «Βουνό των Θεών» έχουν εκατονταπλασιαστεί. Καθημερινά τα καταφύγια είναι γεμάτα, με αποτέλεσμα αρκετοί να μην βρίσκουν και να κλείνουν πολύ νωρίτερα. Φυσικά αυτή η αύξηση έχει δημιουργήσει μία πληθωριστική κατάσταση και στις κορυφές» τόνισε στο GRTimes.gr ο διευθυντής εκπαίδευσης της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης, Ζαφείρης Τρόμπακας.
Επιπλέον, ο ίδιος ανέφερε πως η υψηλή επισκεψιμότητα οφείλεται και στο γεγονός πως ο ορεινός τουρισμός έχει αναπτυχθεί ραγδαία, με τον Όλυμπο να έχει κερδίσει με την αξία του, την εμπιστοσύνη χιλιάδων ανθρώπων.
«Οι αλλοδαποί ορειβάτες δεν γνωρίζουν καλά τα μέρη και την επικινδυνότητα του βουνού, οπότε έρχονται πιο χαλαροί και άνετοι -μερικοί δεν φορούν κράνος-, δίχως να γνωρίζουν τους κινδύνους που υπάρχουν, με αποτέλεσμα συχνά τα περιστατικά τραυματισμών να αφορούν αυτούς. Είναι σίγουρο πως τα ατυχήματα θα αυξηθούν κι άλλο. Όσο αυξάνεται η επισκεψιμότητα τόσο θα αυξάνονται και τα ατυχήματα» σημειώνει το έμπειρο στέλεχος της ΕΟΔ.
Σύμφωνα με τον κ. Τρόμπακα το βασικότερο στον εξοπλισμό που πρέπει να διαθέτει κανείς, εφόσον επιθυμεί να ανέβει στο βουνό είναι το κράνος. «Πριν 1,5 εβδομάδα ένας κατρακύλησε από τη μύτη του Μύκητα, διότι γλίστρησε, αλλά επειδή φορούσε κράνος σώθηκε… παρά τα σπασμένα πλευρά.Ωστόσο, το ίδιο ατύχημα σημειώθηκε πριν λίγες μέρες με ορειβάτη που δεν φορούσε κράνος, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του».
Σε άλλο περιστατικό που σημειώθηκε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο… είχαμε κατολίσθηση και ένας βράχος που αποκολλήθηκε, έπεσε πάνω στο κεφάλι ενός ορειβάτη. Όμως, επειδή φορούσε κράνος τραυματίστηκε απλώς στο πρόσωπο.
Στην ΕΟΔ υπάρχουν ασύρματοι ανάγκης και ουσιαστικά έχει δημιουργηθεί ένα δίκτυο, που μπορεί να επικοινωνήσει ταυτόχρονα με τη Πυροσβεστική, τα Καταφύγια και τους ορειβάτες… δίνοντας μία αμεσότητα στην πληροφορία. «Ειδικά την χειμερινή περίοδο είναι καταλυτική η χρήση του ασυρμάτου, γιατί τα τηλέφωνα δεν λειτουργούν σε κάποιες χαραδρώσεις» προσθέτει ο Ζαφείρης Τρόμπακας.
Ο βασικός εξοπλισμός για να πάει κάποιος ορειβάτης στον Όλυμπο
1) Να μάθει τι καιρό θα έχει την περίοδο που θα το επισκεφτεί.
Ο διευθυντής εκπαίδευσης της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης δίνει μέσω του GRTimes.gr τις κατευθυντήριες γραμμές αντίδρασης σε περίπτωση που πέσει κεραυνός δίπλα σας: «Ο καιρός παίζει μεγάλο ρόλο σε μία επίσκεψη, επάνω στο βουνό. Όταν είχε χάσει τη ζωή του ένας αθλητής πάνω στο Φαλακρό της Δράμας, τον είχε χτυπήσει κεραυνός. Εάν πέσει κεραυνός στα 10-20 μέτρα δίπλα σου εφόσον είσαι με ανοιχτά τα πόδια ή μπουσουλάς ακόμα… θα χάσεις τη ζωή σου. Εάν παραμείνεις σε θέση προσοχής με κλειστά τα πόδια, δεν πρόκειται να πάθεις τίποτα απολύτως, όσο κοντά και αν χτυπήσει ο κεραυνός».
2) Έπειτα, αναφέρουμε σε κάποιον πού θα πάμε και πότε θα επιστρέψουμε, ούτως ώστε σε περίπτωση που ξεκινήσουν αναζητήσεις να γνωρίζουμε το στίγμα και φυσικά άπαντες κινούνται κατά ομάδες και όχι μόνοι τους.
3) Σημαντικό ρόλο «παίζει» ο συντελεστής αέρα και η ένδυση που φοράει ο καθένας. «Ο συντελεστής αέρα μειώνεται αν περάσουμε ένα σύννεφο, πάνω από το οποίο η θερμοκρασία μπορεί να κατέβει ακόμη και 30 βαθμούς σε σχέση με την θερμοκρασία που επικρατεί στους πρόποδες. Όταν έχουμε τέτοια πτώση κρυώνεις απότομα, παγώνεις και δεν λειτουργείς σωστά. Έχουν σημειωθεί θάνατοι από υποθερμία Ιούλιο μήνα».
4) Κάθε μισή ώρα πρέπει να τρώμε κάτι γλυκό.
5) Αδιάβροχο, φακός κεφαλής, σουγιαδάκι – μαχαίρι, δύο ελαστικούς επιδέσμους και τέσσερις αποστειρωμένες γάζες, σφυρίχτρα, τηλέφωνο και χειρουργικά γάντια σε περίπτωση τραυματισμού.
Σύμφωνα με πληροφορίες, για να μην υπάρχει πολυκοσμία στα μονοπάτια του Ολύμπου, οι υπεύθυνοι των καταφυγίων κανονίζουν οι πρώτοι ορειβάτες να ξεκινούν την διαδρομή τους προς την κορυφή κατά τις 5 τα ξημερώματα και να γυρνούν άμεσα, ώστε να φεύγει απευθείας η επόμενη ομάδα.
Στο GRTimes.gr o Διευθυντής Εκπαίδευσης της ΕΟΔ, Ζαφείρης Τρόμπακας εξηγεί τον λόγο που πολλές φορές καθυστερεί η άφιξη ελικοπτέρου, ώστε να συνδράμει σε μία επιχείρηση διάσωσης ενός ανθρώπους επάνω στο βουνό, αλλά και το ποια θα ήταν η κατάλληλη κίνηση, για να επιλυθεί επιτέλους το συγκεκριμένο πρόβλημα, έπειτα και από την αύξηση των ατυχημάτων, λόγω της υψηλής επισκεψιμότητας στον Όλυμπο.
Ο κ. Τρόμπακας τονίζει πως για την πραγματοποίηση επιχειρήσεων διάσωσης σε μέρη, όπως ο Όλυμπος χρειάζεται η απόκτηση ενός μικρού, ελαφρού και πανίσχυρου εναερίου μέσου, τύπου Bravo 3, το οποίο χρησιμοποιείται κατεξοχήν στο Αλπικό πεδίο.
Όσον αφορά στην απόκτηση ενός τέτοιου ελικοπτέρου τονίζει πως είναι θέμα κόστους να αγοραστεί και να επανδρωθεί. «Ακόμη και να επανδρωθεί με ανθρώπους που είναι ειδικοί στο συγκεκριμένο μοντέλο και γνωρίζουν από επιχειρήσεις διάσωσης, πρέπει να υπάρχει τακτική. Διότι μπορεί να μην το επιτρέπουν οι συνθήκες να πετάξει το ελικόπτερο, τα πεζοπόρα τμήματα να χρειαστούν πολλές ώρες να φτάσουν στο σημείο της διάσωσης, οπότε αυτά τα δύο πρέπει να συνδυαστούν και να γίνουν «ένα» με τους κατάλληλους χειρισμούς».
Επιπλέον, μεγάλο θέμα είναι και οι επικοινωνίες. Επειδή στο βουνό υπάρχουν αρκετά «τυφλά» σημεία, ειδικά σε έντονες χαραδρώσεις, εκεί η ΕΟΔ έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο όπου υποστηρίζει τα ελικόπτερα για να γίνει σωστά μία επιχείρηση διάσωσης.
Ο Ζαφείρης Τρόμπακας σημειώνει ότι ένα μεταχειρισμένο ελικόπτερο κοστίζει περίπου 1 εκατομμύριο ευρώ, ωστόσο το κόστος μπορεί να αυξηθεί ανάλογα με τη συντήρησή του. «Επίσης, καλό θα ήταν να υποστηρίζεται με συνεργεία εντός Ελλάδος και όχι του εξωτερικού».