Τη διαβεβαίωση πως θα κάνει ό,τι μπορεί και ό,τι χρειάζεται αλλά και πως θα κινητοποιήσει όποιο ευρωπαϊκό πόρο υπάρχει για την στήριξη όσων επλήγησαν από την κακοκαιρία Daniel, έδωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη σύσκεψη που είχε στην Καρδίτσα με δημάρχους των περιοχών που πλημμύρισαν, ενώ εξέφρασε τα συλλυπητήρια του στους συγγενείς των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους.
«Θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται. Θα κινητοποιήσω και ό,τι ευρωπαϊκό πόρο υπάρχει για να μπορέσουμε να έχουμε πρόσθετη στήριξη, για να καλύψουμε πρώτα απ’ όλα τις ανάγκες σε αποζημιώσεις των νοικοκυριών. Θα ξεκινήσουν άμεσα οι καταγραφές των ζημιών – οικοσκευές και αποζημίωση των σπιτιών που έχουν καταστραφεί», είπε ο πρωθυπουργός στη σύσκεψη στην Καρδίτσα και συνέχισε: «Θέλω να ξέρετε ότι θα κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό. Καταλαβαίνω και τον θυμό και την οργή. Εγώ δεν κρύφτηκα ποτέ, είμαι πάντα εδώ στα δύσκολα. Θα βάλουμε πλάτη, θα στηρίξουμε την Αυτοδιοίκηση. Τα χρήματα θα τα βρούμε, είτε είναι εθνικοί πόροι, είτε είναι ευρωπαϊκοί πόροι. Δεν θα υπάρχει -να το τονίσω αυτό- ζήτημα πόρων. Υπάρχει ζήτημα γρήγορης υλοποίησης των έργων. Το λέω αυτό γιατί ξέρω και για μένα πόσο δύσκολο είναι όταν έρχονται τέτοια έκτακτα φαινόμενα. Είμαστε, όμως, σε θέση, θα το επαναλάβω αυτό, να μπορούμε να το διαχειριστούμε. Και με την αρωγή της Ευρώπης, την οποία θα διεκδικήσω, και μέσα από εθνικούς πόρους τους οποίους μπορούμε να βρούμε, κυρίως ως προς τις άμεσες ανάγκες».
Οι δήμαρχοι της περιοχής στις τοποθετήσεις τους μίλησαν για πρωτοφανές φαινόμενο και έθεσαν τις προτεραιότητες κάθε δήμου, με έμφαση στους απεγκλωβισμούς πολιτών, ιδιαίτερα των πιο ευπαθών, στην τροφοδοσία των πολιτών, στην περίθαλψη όσων έχουν μείνει χωρίς σπίτια, στην αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης και της υδροδότησης και στη συνέχεια στην καταγραφή των ζημιών και στην ανάγκη να δοθούν γρήγορα αποζημιώσεις, να αποκατασταθούν οι υποδομές.
Νωρίτερα ο πρωθυπουργός πέταξε πάνω από τις πληγείσες και προσγειώθηκε στο στάδιο της Καρδίτσας όπου μίλησε με τους απεγκλωβισθέντες που μετέφεραν εκείνη την ώρα τα ελικόπτερα, με τους διασώστες της πυροσβεστικής και του στρατού, τους πιλότους, το προσωπικό του ΕΚΑΒ, τους γιατρούς και τους νοσηλευτές.
Στη σύσκεψη συμμετείχαν ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, Θόδωρος Λιβάνιος, ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ, Γιάννης Μπρατάκος, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Κώστας Αγοραστός, και οι Δήμαρχοι Καρδίτσας, Παλαμά, Μουζακίου, Σοφάδων και Λίμνης Πλαστήρα.
Η σύσκεψη στα Τρίκαλα
Αμέσως μετά την Καρδίτσα, ο πρωθυπουργός μετέβη στην περιοχή των Τρικάλων, όπου στον κόμβο των Μεγαλων Καλυβίων ενημερώθηκε για τα προβλήματα και είχε συζήτηση για τις άμεσες προτεραιότητες με τον Υπουργό Ανάπτυξης, Κώστα Σκρέκα, τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, τον Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών Θoδωρή Λιβάνιο, τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ Γιάννη Μπρατάκο, τον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστό, τον Αντιπεριφερειάρχη Τρικάλων, Χρήστο Μιχαλάκη και τον Δήμαρχο Τρικκαίων, Νίκο Σακκά. Στη συνέχεια ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναχώρησε για το Κέντρο Επιχειρήσεων στη Λάρισα.
Αναλυτικά ο Πρωθυπουργός στη σύσκεψη είπε τα εξής:
«Τα συλλυπητήριά μου στους συγγενείς των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους και να πω και ένα μεγάλο «ευχαριστώ» σε όσες και σε όσους έδωσαν και δίνουν ακόμα μια πολύ άνιση μάχη με ένα φυσικό φαινόμενο όμοιο του οποίου δεν έχουμε ξαναδεί στη χώρα, ενδεχομένως και στην Ευρώπη. Για να ξέρουμε τι είχαμε να διαχειριστούμε σε απόλυτα δεδομένα.
Αυτό μας λένε όλοι οι ειδικοί, δεν είναι δικαιολογία, είναι όμως η πραγματικότητα. Όταν πέφτουν 600, 700, 800 τόνοι νερό στο στρέμμα, το νερό αυτό κάπου θα πάει, δεν θα εξαφανιστεί. Το τι θα έπρεπε να είχε γίνει, τι έγινε, το τι μπορεί να γίνει καλύτερα, θα το συζητήσουμε σε δεύτερο χρόνο.
Αυτή τη στιγμή τι προέχει: πρώτον, η σωτηρία των ανθρώπων και ο απεγκλωβισμός ειδικά όσων κινδυνεύουν από τα χωριά στα οποία ακόμα δεν έχουμε πρόσβαση. Όπως είδατε, από την πρώτη στιγμή που μπορέσαμε να πετάξουμε ελικόπτερα κινητοποιήσαμε ό,τι εναέριο μέσο έχουμε στη διάθεσή μας, συμπεριλαμβανομένων και των ελικοπτέρων τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας για δασοπυρόσβεση. Τα επιτάξαμε, ουσιαστικά, για να τα χρησιμοποιήσουμε για εκκενώσεις, για να μπορέσουμε να πάρουμε κόσμο από εκεί που μπορούσαν τα ελικόπτερα να έχουν πρόσβαση, είτε φυσική πρόσβαση, να προσγειωθούν δηλαδή, είτε με hoist στις πιο δύσκολες περιπτώσεις εκκένωσης για να τους φέρουμε στην Καρδίτσα σε πρώτη φάση. Να είναι οι άνθρωποι ασφαλείς, να έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ένα πιάτο φαγητό και μια δυνατότητα, σε πρώτη φάση, μέσω του Δήμου και της υποστήριξης που θα δώσουμε, να μπορούν να έχουν την ασφάλεια την οποία χρειάζονται. Πολλοί είναι σε κατάσταση σοκ, χρειάζεται ψυχολογική υποστήριξη. Έχουμε ήδη μιλήσει με τον αρμόδιο Υφυπουργό και με τον Πρόεδρο του Ιατρικού Συλλόγου ώστε να μπορούμε να περιθάλψουμε άμεσα τους ανθρώπους.
Θέλω μέχρι σήμερα το βράδυ -και θα επιστρέψω μετά στο συντονιστικό- να είμαστε σίγουροι ότι όποιος έχει ανάγκη εκκένωσης, το τονίζω, καταλαβαίνω πόσο δυσάρεστο είναι να είναι κάποιος εγκλωβισμένος σε ένα σπίτι, ενδεχομένως και με άλλους ανθρώπους. Αλλά η προτεραιότητά μας είναι σε αυτούς που πρέπει να απομακρύνουμε όσο το δυνατόν πιο σύντομα.
Αμέσως μετά, αφού τελειώσει αυτή η άσκηση, θα πάμε στην άμεση αποκατάσταση των δικτύων -ο Αναπληρωτής Υπουργός θα μείνει εδώ για όσο χρειάζεται-, ηλεκτροδότηση, υδροδότηση και πρόσβαση.
Θέλω να έχουμε μια ακριβή αποτύπωση των προβλημάτων που υπάρχουν σε δρόμους. Το ίδιο θα ζητήσω και στα Τρίκαλα, κυρίως για τα πιο ορεινά χωριά. Για τα μεν πεδινά χωριά καταλαβαίνω το πρόβλημα είναι το νερό, αλλά αν έχει πέσει δρόμος πρέπει να το ξέρουμε.
Να σταθώ ιδιαίτερα σε αυτό που είπε ο δήμαρχος, πρέπει να έχουμε μία εικόνα των φαινομένων κατολίσθησης. Θα μιλήσω κι εγώ, θα επικοινωνήσω άμεσα με τους αρμόδιους φορείς και με τον κ. Λέκκα, να έχουμε μία εικόνα, να μην πάθουμε καμιά άλλη ζημιά από διάβρωση των εδαφών.
Αν έχουμε κομμένους δρόμους, κομμένες γέφυρες -νομίζω ότι αρχίζουμε να έχουμε μία εικόνα- γρήγορα να αποκαταστήσουμε την πρόσβαση στα χωριά, να έχουν τα χωριά φυσική πρόσβαση.
Από εκεί και πέρα, θα ξεκινήσει το δύσκολο και μακρόχρονο έργο της αποκατάστασης. Θα το πω και στη συνέχεια, το λέω και σε εσάς γιατί θέλω να το έχετε ακούσει από εμένα: θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται. Η ελληνική οικονομία είναι πια αρκετά ισχυρή για να μπορεί να αντέξει μία τέτοια καταστροφή. Θα κινητοποιήσω και ό,τι ευρωπαϊκό πόρο υπάρχει για να μπορέσουμε να έχουμε πρόσθετη στήριξη, για να καλύψουμε πρώτα απ’ όλα τις ανάγκες σε αποζημιώσεις των νοικοκυριών. Θα ξεκινήσουν άμεσα οι καταγραφές των ζημιών -οικοσκευές και αποζημίωση των σπιτιών που έχουν καταστραφεί.
Επιχειρήσεις, αγροτικοί παραγωγοί. Ξέρουμε ότι έχουμε μία μεγάλη ζημιά, αλλά έχουμε ήδη κινητοποιήσει τον ΕΛΓΑ για να μπορέσουμε να βρούμε τα σχετικά χρήματα για να καλύψουμε τις ζημιές των παραγωγών μας. Έχω μια πρώτη εικόνα για το πού είναι τα προβλήματα.
Και το δύσκολο ζήτημα, βέβαια, και το ακριβό ζήτημα, που είναι η αποκατάσταση των υποδομών. Είτε μιλάμε για δρόμους, είτε μιλάμε για δίκτυα, είτε μιλάμε για φράγματα, είτε μιλάμε για νέα ή παλιά έργα τα οποία πρέπει να επισκευαστούν.
Θα κρατήσω όμως αυτό το οποίο είπατε, και αυτό ξεφεύγει πια από τις αρμοδιότητες της κάθε Περιφέρειας: την ανάγκη για έναν ολιστικό σχεδιασμό της διαχείρισης των υδάτων του Θεσσαλικού κάμπου, κάτι το οποίο μας απασχολεί δεκαετίες τώρα, σε κεντρικό επίπεδο και όχι κατ’ ανάγκη με κάποια έργα τα οποία μπορεί μεν να είναι απολύτως απαραίτητα -Φράγμα Μουζακίου, εγώ το προτεραιοποίησα- μελετητικά μετά, αλλά ένα φράγμα τόσο μεγάλο δεν φτιάχνεται, όπως ξέρετε, από τη μία στιγμή στην άλλη.
Αλλά χρειαζόμαστε μία άλλη διαχείριση πια, διότι αυτό το φαινόμενο το οποίο είχαμε μπορεί να είναι φαινόμενο μια φορά στα 100 χρόνια; Στα 500; Και ποιος μας λέει ότι δεν θα έχουμε κάτι ηπιότερο, αλλά πάλι πολύ προβληματικό, σε δύο, τρία, τέσσερα χρόνια από τώρα; Γιατί είχαμε δύο πια. Και όταν έχω δύο στη σειρά μέσα σε τρία χρόνια -γιατί αυτός δεν ήταν «Ιανός», ήταν «Ιανός» επί 3, επί 4, απλά για να ξέρουμε τι είχαμε να διαχειριστούμε- πρέπει να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο. Ή τουλάχιστον, αν δεν μπορούμε να είμαστε έτοιμοι για το τελείως ακραίο ενδεχόμενο, να είμαστε έτοιμοι για τα μικρότερα, τα οποία μετά βεβαιότητας θα συμβαίνουν με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα.
Αυτά ήθελα να σας πω. Θέλω να ξέρετε ότι θα κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό. Καταλαβαίνω και τον θυμό και την οργή. Εγώ δεν κρύφτηκα ποτέ, είμαι πάντα εδώ στα δύσκολα. Θα βάλουμε πλάτη, θα στηρίξουμε την Αυτοδιοίκηση.
Η περίπτωση του «Ιανού» ήταν νομίζω ενδεικτική. Δούλεψε καλά το μοντέλο αυτό, με μία μεγάλη κεντρική εργολαβία η οποία έκανε παρέμβαση. Θα πρέπει τώρα να επιστρατεύσουμε ουσιαστικά όλες τις κατασκευαστικές εταιρείες της χώρας, όλες τις μεγάλες, να μοιράσουμε τα έργα τα οποία πρέπει να γίνουν και γρήγορα να κινηθούμε.
Τα χρήματα θα τα βρούμε, είτε είναι εθνικοί πόροι, είτε είναι ευρωπαϊκοί πόροι. Δεν θα υπάρχει -να το τονίσω αυτό- ζήτημα πόρων. Υπάρχει ζήτημα γρήγορης υλοποίησης των έργων. Το λέω αυτό γιατί ξέρω και για εμένα πόσο δύσκολο είναι όταν έρχονται τέτοια έκτακτα φαινόμενα. Είμαστε όμως σε θέση, θα το επαναλάβω αυτό, να μπορούμε να το διαχειριστούμε. Και με την αρωγή της Ευρώπης, την οποία θα διεκδικήσω, και μέσα από εθνικούς πόρους τους οποίους μπορούμε να βρούμε, κυρίως ως προς τις άμεσες ανάγκες».