Η δημιουργικότητα και η φαντασία των παιδιών είναι γνωστή, τί γίνεται όμως όταν συνδυαστεί και με την καθοδήγηση και τις γνώσεις των μεγαλύτερων και ειδικότερα των καθηγητών τους; Τότε έχουμε όμορφα και αξιέπαινα δημιουργήματα όπως ακριβώς συνέβη και με τους μαθητές του ΓΕΛ Λιμεναρίων οι οποίοι έφτιαξαν και μας παρουσίασαν μας ένα ηλιακό ρολόι το οποίο τοποθέτησαν στην πρόσοψη του σχολείου. Το ρολόι είναι κατασκευασμένο για τον συγκεκριμένο τόπο και αν μεταφερθεί σε μέρος που έχει διαφορετικό γεωγραφικό πλάτος δε θα δείχνει τη σωστή ώρα.
Η ανακοίνωση του σχολείο για το ηλιακό ρολόι
“Το ηλιακό μας ρολόι είναι τοποθετημένο στην πρόσοψη του σχολείου σε μέρος ηλιόλουστο, στο οποίο δεν υπάρχει κάποιο εμπόδιο που να το σκιάζει. Είναι κατασκευασμένο από λευκό μάρμαρο Θάσου προσφορά του κ. Λορέντζου Ι, που χωρίς αυτή την γενναιόδωρη χειρονομία του δεν θα ήταν δυνατή η κατασκευή του ρολογιού. Αποτελείται από 5 μαρμάρινες πλάκες και οι διαστάσεις του είναι: 90x70x100εκ.
Η οριζόντια πλάκα έχει χαραγμένες τις ώρες από 6:00 μέχρι 18:00 κα ονομάζεται ωροπλάκα. Πάνω της βρίσκεται ένα αντικείμενο που ονομάζεται γνώμονας είναι μπρούτζινος και η σκιά του πάνω στην ωροπλάκα καθορίζει την πραγματική ώρα του τόπου.
Η γωνία που σχηματίζει η μεγάλη πλευρά του γνώμονα με το οριζόντιο επίπεδο είναι 40,6 ο , δηλαδή όσο είναι το γεωγραφικό πλάτος των Λιμεναρίων.
Η άκρη του γνώμονα δείχνει τον γεωγραφικό βορρά, επομένως αν κάποιος βρεθεί στον χώρο του σχολείου μπορεί εύκολα να προσανατολιστεί.
Η πρόσθια πλάκα έχει σκαλισμένο το διάγραμμα διορθώσεων και είναι απαραίτητο εργαλείο για να βρούμε την ώρα Ελλάδος όταν γνωρίζουμε την πραγματική ώρα.
Στον οριζόντιο άξονα είναι γραμμένοι οι μήνες του έτους χωρισμένοι σε δεκαήμερα, ενώ στον κατακόρυφο άξονα είναι τα λεπτά που πρέπει να προσθέσουμε ανάλογα με την ημέρα του έτους.
Στη μία μικρή έδρα του ρολογιού είναι χαραγμένη η Θάσος, ενώ στην άλλη είναι χαραγμένο το ηλιακό μας σύστημα. Στην οπίσθια μεγάλη έδρα είναι χαραγμένο το Παλατάκι (χαρακτηριστικό κτίριο του τόπου μας).
Την επίβλεψη του έργου όσον αφορά τη χάραξη και το σκάλισμα είχε αναλάβει ο κ. Λόβουλος Κ ο γλύπτης του νησιού μας, ο Δάσκαλος που αφιλικερδώς πρόσφερε τις γνώσεις και πολύ από τον ελεύθερο χρόνο του προκειμένου να ολοκληρωθεί το έργο.
Επίσης ο κ. Χαζίζι Γ πρόσφερε υλικά και προσωπική εργασία για τη βάση στήριξης του ρολογιού.
Σε όλη τη διάρκεια του έργου καθοδηγητικό ήταν το έργο του κ. Παζούλη υπεύθυνου Φυσικού του ΕΚΦΕ Σερρών. Όλα αυτά τα άτομα που μας βοήθησαν, μας ενθάρρυναν και μας καθοδήγησαν τα ευχαριστούμε θερμά και νιώθουμε πολύ τυχεροί που συνεργαστήκαμε.
Η ώρα Ελλάδος με την βοήθεια του ηλιακού ρολογιού
Το πιο σημαντικό, που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι η ώρα που δείχνει με τη σκιά του ένα ηλιακό ρολόι δεν είναι ίδια με την ώρα που δείχνουν τα συνηθισμένα ρολόγια που έχουμε στα σπίτια μας ή φοράμε στα χέρια μας.
Αρχικά βλέπουμε σε ποιο σημείο της ωροπλάκας βρίσκεται η σκιά του γνώμονα. Έστω ότι η ώρα που δείχνει είναι 12:00, αυτή είναι η πραγματική ώρα του τόπου (ηλιακή ώρα) και διαφέρει από την ώρα Ελλάδος.
Στη συνέχεια συμβουλευόμαστε το διάγραμμα διορθώσεων. Εντοπίζουμε στον οριζόντιο άξονα τον μήνα που είμαστε και το συγκεκριμένο δεκαήμερο, ανεβάζουμε τη ματιά μας μέχρι να συναντήσουμε την καμπύλη και στη συνέχεια προσδιορίζουμε με τη βοήθεια του κατακόρυφου άξονα πόσα λεπτά πρέπει να προσθέσουμε στην πραγματική ώρα, πχ στις 15 Μαΐου πρέπει να προσθέσουμε 17 λεπτά.
Έτσι προκύπτει η ώρα. ΔΗΛΑΔΗ 12:00+ 17΄= 12:17΄. ΠΡΟΣΟΧΗ το χρονικό διάστημα που ισχύει η θερινή ώρα πρέπει να προσθέσουμε μία ώρα επιπλέον, επομένως όταν το ηλιακό ρολόι δείχνει 12:00 η ώρα Ελλάδος στις 15/5 θα είναι 12:00+17΄+1:00=13:17΄.
Αξίζει να τονίσουμε ότι αυτό το ρολόι είναι κατασκευασμένο για τον συγκεκριμένο τόπο και αν μεταφερθεί σε μέρος που έχει διαφορετικό γεωγραφικό πλάτος δε θα δείχνει τη σωστή ώρα.
Για την επόμενη σχολική χρονιά σκεφτόμαστε να δημιουργήσουμε δραστηριότητες για τη διδακτική αξιοποίηση του ηλιακού ρολογιού.
Θα χαρούμε πολύ μαθητές όλων των βαθμίδων της Θάσου (και όχι μόνο) να επισκεφτούν το σχολείο μας και με τρόπο διαδραστικό να γνωρίσουν τον αρχαιότερο όργανο μέτρησης του χρόνου.
Τα μέλη του ομίλου STEM του ΓΕ.Λ Λιμεναρίων Θάσου
Μαθητές: Γκόλφου Ιωάννα, Καναράς Στέλιος, Κουκούδης Παντελής, Κρυεμάδι Ελίσα, Λένια Σαμάντα, Ντεντέι Άντζελο, Πετρουλάκης Στέλιος, Ρηγάτης Ματθαίος, Σαλταρή Λίνα, Σαντομοίρη Κωνσταντίνα, Σαρημπαλά Αλεξάνδρα, Χαζίζι Βανέσα Εκπαιδευτικοί: Παπαδόπουλος Ιωάννης, Παπαμανώλη Ειρήνη.”
